ورزش کردن شباهت زیادی با مصرف مواد مخدر دارد. زیرا هر دو احساس روانی مشابهی در فرد ایجاد میکنند.
ورزش و اعتیاد؛
به همین علت ترک اعتیاد با ورزش مانند جایگزین کردن فعالیت های ورزشی با مصرف مخدر است. این مقاله تأثیر ورزش در ترک اعتیاد را کاملا علمی مورد برسی قرار داده است. مناسبترین ورزشها برای ترک اعتیاد معرفی شده‌اند. از طرفی به ابهامی که در مورد ورزش بعد از کشیدن مواد مخدر وجود دارد نیز پاسخ داده است. بهترین زمان برای شروع ورزش بعد از ترک اعتیاد با توجه به قوای بدن فرد درگیر با مواد مخدر نیز بیان شده است تا به این ترتیب همه سوالات مربوط به ارتباط ورزش و ترک اعتیاد پاسخ داده شود. در پایان این مقاله‌ی مجله پزشکی اطلاعات کافی برای چگونگی جایگزین کردن ورزش با مواد مخدر را کسب خواهید کرد.
ورزش چگونه به ترک اعتیاد کمک می کند؟
ترک اکثر مخدرها، بیمار را با عوارض ترک روبرو می کند. شدت و نوع عارضه های ترک، به وضعیت جسمی فرد و نوع مواد مخدر مصرفی بستگی دارد. هر چقدر اعتیاد به مواد مخدر شدت بیشتری داشته باشد، عارضه های ترک اعتیاد بیشتر خواهد بود. ورزش منظم عوارض اصلی ترک اعتیاد شامل: افسردگی، استرس و اضطراب را کاهش میدهد.
مطالعات نشان میدهد، سیگاریهایی که در دورههای ورزشی شرکت میکنند، تمایل به کشیدن سیگار ندارند و عارضه های ترک در آنها کاهش می یابد. ورزش منظم با تاثیرات زیر به ترک اعتیاد کمک میکند:
- کاهش استرس: ورزش با ترشح اندورفین و بهبود گردش خون سبب کنترل و کاهش استرس میشود
- بهبود کیفیت خواب: ورزش بدن را خسته میکند و شخص خواب عمیقتری دارد.
- بهبودی خلق و خو: ترشح اندورفین احساس شادی و نشاط را افزایش میدهد سبب کاهش علائم افسردگی میشود.
- افزایش انرِژی: خستگی و بیحالی دوره درمان اعتیاد را کاهش دهد.
- سیستم ایمنی قوی‌تر: آسیبهای جسمی و روحی ناشی از اعتیاد را التیام میبخشد.
کدام ورزش ها برای ترک اعتیاد مناسب هستند؟
برای ترک اعتیاد تمرینات خاصی وجود ندارد. هر نوع فعالیت بدنی، در بهبودی ترک مواد مخدر مفید است. بیمار معتاد بهتر است، با مشورت پزشک متخصص ترک اعتیاد، برنامه و نوع ورزش خود را انتخاب کند. پزشک سن و وضعیت جسمانی بیمار را مورد توجه قرار میدهد. نوع ماده مخدر مصرفی و مدت و شدت اعتیاد وی را در نظر میگیرد، تا بهترین کمک را به وی کند. فهرست زیر بهترین ورزشهای مناسب در زمان ترک اعتیاد را ارائه می دهد:
- شنا
- پیاده روی، دویدن
- دوچرخهسواری
- یوگا، تمرینات هوازی و قدرتی
- والیبال، بدمینتون، ورزشهای گروهی
- تنیس روی میز
- کوهنوردی، پرتاب دارت
- بازیهای بومی و سنتی
- ورزشهای باستانی یا زورخانهای
- رقص و حرکات موزون به همراه موسیقی
چند روز بعد از ترک اعتیاد ورزش را شروع کنیم؟
بیمار معتاد با آغاز دوره درمان میتواند، زمان شروع ورزش را با کمک درمانگر خود مشخص کند. تعیین زمان شروع ورزش به توانایی جسمی و نوع مواد مخدر مصرفی بستگی دارد. در روزهای اول ترک اعتیاد ممکن است، بدن آمادگی ورزش سنگین با مدت زمان طولانی را نداشته باشد. بهتر است، ابتدا با یک ورزش ساده مثل پیادهروی شروع شود. به تدریج تمرینات و مدت زمان را افزایش داد.
مصرف مواد مخدر بر کیفیت ورزش چه تاثیری دارد؟
برخی ورزشکاران ممکن است، جهت افزایش عملکرد و کاهش درد از مواد مخدر استفاده کنند. تداوم در این کار سبب ایجاد وابستگی در ورزشکاران می شود. در نتیجه به مرور آنها را از میادین ورزشی دور می کند. از سوی دیگر انجام ورزش بعد از مصرف مواد مخدر بسیار خطرناک است. زیرا بدن دچار شوک میشود و آسیب جدی و دائمی به فرد وارد میکند.
برخی از آسیبهای خطرناک مصرف مواد توسط ورزشکاران به شرح زیر است:
- فشار خون بالا
- ضربان قلب نامنظم
- سکته
- حمله قلبی
- آسیب کبد و کلیه
- افزایش خطرناک دمای بدن
- عصبانیت شدید یا پارانوریا
در چه شرایطی ترک اعتیاد با ورزش باید تحت نظر پزشک باشد؟
ترک اعتیاد حتی در خانه باید تحت نظر پزشک انجام شود. فرآیند ترک اعتیاد یک پرسه طولانی است و نیاز است طبق روشهای اصولی انجام شود. پزشک متخصص، علل اصلی اعتیاد فرد را ریشهیابی میکند و با کمک روشهای علمی مشکلات روحی و جسمی بیمار را حل میکند. همچنین مهارت روبرو شده با مشکلات ترک اعتیاد را به وی میآموزد. بطور کلی ترک اعتیاد در هر شرایطی و به هر شکلی لازم است زیر نظر پزشک انجام شود. دلایلی که بیمار نمیتواند بدون کمک پزشک اعتیاد را ترک کند به شرح زیر است:
- بیمار دانش کافی برای مشاوره به خود را ندارد
- صرف زمان بیشتر اما نتیجه کمتر به همراه دارد
- مصرف خودسرانه داروها سبب اعتیاد به این داروها میشود
- بدون حمایت روانی پزشک ، بیمار دچار ناامیدی و افسردگی میشود
- احتمال شکست در روش خوددرمانی بالا است
برای ترک اعتیاد با ورزش چه باید کرد؟
برای ترک اعتیاد با ورزش اولین قدم مشورت با پزشک است. پزشک با توجه به شرایط روحی و جسمی بیمار سعی میکند، بهترین برنامه ورزشی را انتخاب کند. این برنامه برای ورزشکارانی که عضله سازی برای آنها اهمیت دارد، متفاوت است. اینکه چند روز پس از ترک اعتیاد می توان ورزش را شروع کرد نیز توسط پزشک تعیین می شود. زیرا این موضوع به عوامل مختلفی وابسته است. بهتر است بیمار از ورزشهای مفید برای ترک اعتیاد آگاه باشد. اما شروع ورزش لازم است با حرکات سبک انجام گیرد. داشتن رژیم غذایی مناسب در کنار ورزش بسیار اهمیت دارد. زیرا به کاهش طول دوره درمان کمک می کند. ورزش علاوه بر اینکه بیمار را از نظر روحی برای ترک مواد آماده میکند، آسیبهای عصبی و جسمی ناشی از اعتیاد را نیز بهبود میبخشد.
اما نباید فراموش کرد که هیچ ورزشی نمی تواند به تنهایی درمان کاملی برای ترک اعتیاد و سم زدایی محسوب شود. لازم است در کنار ورزش، توسط پزشک دارو برای بیمار تجویز شود. همچنین بیمار بصورت منظم در مطب یا کلینیک درمانی ویزیت شود. توضیح ویژه بر این است که از مراجعه به افراد غیر متخصص پرهیز شود.