از زمان شیوع SARS-CoV-2، دانشمندان در حال یافتن راه حل های درمانی برای ویروس کرونا بودند. درمان های بالقوه روزانه مورد بررسی قرار گرفت، از جمله تحقیق در مورد میزان مورد نیازاز ویتامینها. از مدت ها قبل تاثیر ویتامین C و روی برای تقویت سلامت سیستم ایمنی بدن شناخته شده بود، اما نقش ویتامین D در مقابله با اثرات COVID-19 چقدر می تواند باشد؟
بررسی این موضوع از آنجا در دستور کار پزشکان قرار گرفت که مشاهده شد افرادی که خیلی شدید دچار کووید ۱۹ شدند میزان ویتامین D در خونشان پایین بود. در میان این افراد بیش از همه سالمندان و بیمارانی بودند که یا به ندرت از خانه خارج می‌شوند و یا به دلیل رنگ تیره پوست، نور آفتاب کمتر جذب بدن آنها می‌شود و درنتیجه ویتامین D کمتری در بدنشان ساخته می‌شود.
از سوی دیگر تایید شده که ویتامین D تاثیر مهمی بر سیستم ایمنی بدن دارد. این ویتامین التهابات را کنترل کرده و باعث به وجود آمدن پروتئینی می‌شود که باکتری‌ها و ویروس‌ها را از بین می‌برد.
تحقیقات قدیمی‌تر نشان داده‌اند که مقدار کافی ویتامین D در بدن ریسک عفونت دستگاه تنفسی مانند گریپ را کاهش می‌دهد.
همانطور که گفته شد، محققان ارتباط قوی بین کمبود شدید ویتامین D و میزان مرگ و میر در COVID-19 را کشف کرده اند. بیمارستان ها و کلینیک هایی در چین، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ایران، کره جنوبی، اسپانیا، سوئیس، انگلستان و ایالات متحده اعلام کرده اند که میزان مرگ و میر در بیماران با سطح پایین ویتامین D نسبت به بیمارانی که کمبود ویتامین D ندارند، بالاتر است.
اختلافات غیر قابل توجیه در میزان مرگ و میر ناشی از COVID-19 از یک کشور به کشور دیگر، محققان را بر آن داشت تا سطح ویتامین D و طوفان سیتوکین و همبستگی بین کمبود ویتامین D و مرگ و میر را بررسی کنند. به عنوان مثال، بیمارانی از ایتالیا، اسپانیا و انگلستان در مقایسه با بیمارانی در سایر کشورها، سطح ویتامین D کمتری داشتند و میزان مرگ و میر آنها نیز بالاتر بود. بیماران در نروژ، فنلاند و سوئد با وجود اینکه کمتر در معرض نور خورشید قرار میگیرند، سطح ویتامین D بیشتری داشتند زیرا مصرف مکمل و غنی سازی مواد غذایی در کشورهای اسکاندیناوی بیشتر دیده می شود.
همبستگی بین سطح پایین ویتامین D، طوفان سیتوکین و مرگ ناشی از COVID-19 از نظر آماری معنی دار است. طوفان سیتوکین می تواند به ریه ها آسیب جدی برساند و منجر به سندرم دیسترس تنفسی حاد شود و این همان چیزی است که به نظر می رسد علت بیشتر مرگ های مرتبط با COVID-19 باشد. با این حال، ویتامین D سیستم ایمنی بدن را افزایش می دهد اما از ابتلا به COVID-19 جلوگیری نخواهد کرد، طبق برخی مطالعات اخیر، مصرف ویتامین D ممکن است میزان مرگ و میر ناشی از COVID-19 را به نصف کاهش داده و عوارض بیماری را نیز کاهش دهد. در حقیقت، ویتامین D علاوه بر تقویت قدرت سیستم ایمنی، می تواند با کاهش بیان آنزیم ACE-2، از امکان دسترسی ویروس به سلول های تنفسی جلوگیری کند.
کمبود ویتامین D بسیار شایع است و تخمین زده می شود که 1 میلیارد نفر در سراسر جهان کمبود ویتامین D دارند. حدود 42٪ از بزرگسالان در ایالات متحده کمبود این ویتامین را دارند و این درصد در اسپانیایی زبان ها به 69٪ و در آفریقایی آمریکایی ها به 82٪ می رسد. قرار گرفتن روزانه در معرض نور خورشید به بدن انسان کمک می کند تا مقدار مورد نیاز ویتامین D تولید کند، اما اکثر افراد به دلیل ترس از ابتلا به سرطان پوست از قرار گرفتن در معرض آفتاب جلوگیری می کنند. برای جلوگیری از کمبود ویتامین D، باید روزانه 15 تا 20 دقیقه در معرض نور آفتاب قرار گرفت و 40٪ از سطح پوست در معرض آفتاب باشد.
چه کسانی بیشتر در معرض کمبود ویتامین D قرار دارند؟
- افرادی که پوست بسیار تیره دارند. رنگ تیره پوست آنها (ملانین) به عنوان یک ضد آفتاب طبیعی عمل می‌کند. این زمان مورد نیاز قرارگرفتن در معرض آفتاب را برای ساخت طبیعی ویتامین D افزایش می دهد.
- افرادی که پوست آنها به ندرت در معرض آفتاب قرار می‌گیرد. به عنوان مثال افرادی که بیشتر مواقع در خانه هستند و یا از لباس‌هایی استفاده می‌کنند که تمام بدن آنها را پوشش می‌دهد.
- سالمندان
- نوزادانی که نارس متولد شده‌اند.
- شیرخواران. شیر مادر بهترین نوع تغذیه برای نوزادان است، اما حاوی ویتامین دی چندانی نیست. کودک اولین ذخیره ویتامین دی خودرا از مادر دریافت می کند. اگر مادر کمبود ویتامین D و یا پوست تیره ای داشته باشد، شیرخوار هم در معرض کمبود ویتامین دی قرار خواهد گرفت.
- افرادی که مبتلا به بیماری‌هایی هستند که بر جذب و کنترل ویتامین D تأثیر می گذارد. از جمله این بیماری‌ها می توان به بیماری کبد، بیماری های کلیوی ، اختلال در جذب مواد غذایی (به عنوان مثال فیبروز کیستیک، و برخی از داروها (مانند برخی از داروهای صرع) اشاره کرد.
منابع:
https://academic.oup.com/qjmed/advance-article/doi/10.1093/qjmed/hcaa234/5879283
https://www.medicalnewstoday.com/articles/covid-19-what-role-does-vitamin-d-play#Evidence-so-far