تشخیص کرونا ویروس به دو روش زیر امکان پذیر است.
- تشخیص ژنومی (مولکولی)
- تشخیص ایمونوگلوبولین ها (سرولوژی)
اولین و رایج ترین روش برای تشخیص ویروس SARS-CoV-2 در افراد، شناسایی ماده ژنتیکی اختصاصی ویروس در ترشحات نازوفارنکس است. این روش تخیصی به شرح زیر انجام می پذیرد:
نمونه جمع‌آوری شده از ترشحات نازوفارنکس در لوله یا ویال استریل ذخیره شده و به آزمایشگاه فرستاده میشود.
پس از آنکه نمونه‌ها به آزمایشگاه رسیدند، با استفاده از روشی به‌نام RT-PCR یا واکنش زنجیره‌ای پلیمراز به‌دنبال ویروس کرونا می گردنند.
همان‌طور که هرگونه دارای DNA منحصربه‌فرد است، هر ویروس نیز کد ژنتیکی مخصوص خود را دارد که ژنوم ویروسی نامیده میشود و طرح کلی ویروس را با تکثیر آن فراهم می‌کند. آزمایش ویروس کرونا با تعیین این مسئله انجام میشود که آیا هر نمونه حاوی ژنوم ویروس کرونا است یا خیر. بدین منظور، متخصصان ابتدا اطلاعات ژنتیکی را از نمونه‌های نازوفارنکس استخراج می‌کنند. سپس مواد ژنتیکی پالایش شده با مجموعه‌ای از شناساگرها ازجمله برخی انواع نشات‌گرفته از خود ویروس کرونا ترکیب می‌شوند و در مرحله‌ی نهایی درون دستگاه آزمایش قرار می‌گیرند. اگر نمونه‌ی بیمار حاوی ویروس کرونا باشد، در آن صورت مواد ژنتیکی ویروس تکثیر می‌شوند و دستگاه، نتیجه‌ی مثبت را نشان خواهد داد. بسته به تعداد ویروس موجود در نمونه، نتایج مثبت ممکن است در چند دقیقه تا چند روز ایجاد شوند.
برعکس، اگر آزمایش هیچ ماده ویروسی را بعد از مدت زمان مشخص تشخیص ندهد، نتیجه آزمایش منفی است.
نتایج کیفی حاصل از این آزمایش نشان میدهد که فرد به SARS-CoV-2 آلوده شده و می تواند بیماری را منتقل کند (آزمایش مثبت) ، یا اینکه نتیجه آزمایش منفی است و فرد به ویروس مبتلا نشده است.
این آزمایش نمی تواند مشخص کند که آیا فرد قبلا به ویروس مبتلا شده است یا خیر، یا اینکه هنوز در معرض خطر قرار دارد یا خیر.
آزمایشات تشخیص ایمونوگلوبولین برای کرونا ویروس COVID-19 چیست؟
آزمایشات تشخیص ایمونوگلوبولین شامل تشخیص IgM و IgG است که توسط بدن و به طور خاص در پاسخ به عفونت SARS-CoV-2 ایجاد می شود.
IgM معمولاً اولین آنتی بادی اختصاصی است که توسط بدن در پاسخ به عفونت ایجاد می شود. سطح این آنتی‌بادی در طی چند روز پس از شروع عفونت در بدن افزایش می‌یابد. سپس، آنتی بادی IgG تولید می شود و IgM را به عنوان آنتی بادی غالب در پاسخ به عفونت جایگزین می کند. با افزایش سطح IgG، سطح IgM کاهش می‌یابد. سطح IgG در حدود ۲۸ روز پس از شروع عفونت به اوج خود می‌رسد.
IgM و IgG با هدف قرار دادن آنتی ژن های خاص روی سطح ویروس SARS-nCoV-2 با این ویروس مبارزه می کنند.
آنتی بادی دیگری بنام IgA در بافت مخاطی وجود دارد، مانند پوشش داخلی ریه. IgA برای مبارزه با عفونت‌های تنفسی مانند آنفلوآنزا مهم است و احتمالاً در مبارزه با ویروس کرونا نیز نقش دارد.
در این آزمایش، نمونه‌ی خون فرد با محلول حاوی پروتئین‌های ویروس مخلوط میشود و در آزمایشگاه به روش الایزا انجام میگیرد. همچنین نوعی از این آزمایش که مانند مانند یک تست بارداری خانگی انجام میشود، نیز در برخی کشورها در دسترس است. اگر آنتی‌بادی‌های کرونا ویروس در خون فرد وجود داشته باشند، پروتئین ویروسی تشخیص داده میشود و به آن متصل و موجب تغییر رنگ میشود.
۲۵ تا ۵۰ درصد افرادی که ویروس کرونا آلوده شده‌اند ممکن است هرگز علائمی در بدنشان ظاهر نشود و برخی ممکن است فقط به بیماری خفیف مبتلا شوند. آزمایش‌های سرولوژی قادر خواهد بود این افراد را شناسایی و به محققان کمک کند تا به ارزیابی بهتری از میزان مرگ و میر ناشی از این بیماری دست پیدا کنند.
آزمایش ایمونوگلوبولین برای COVID-19 نمی تواند وجود ویروس در بدن را تأیید کند. این آزمایش فقط می تواند نشان دهد که آیا فرد در گذشته در معرض ویروس قرار داشته یا خیر. در نتیجه، فقط باید به عنوان آزمایش غربالگری مورد استفاده قرار گیرد و برای تعیین تشخیص، باید آزمایش PCR انجام شود. تشخیص ژنومی استاندارد طلایی برای تشخیص COVID-19 است.
تفسیر نتایج آزمایشات مربوط به ویروس کرونا به شرح زیر است:
- آزمایش PCR مثبت به این معنی است که فرد به ویروس آلوده است و می تواند ویروس را انتقال دهد.
- آزمایش PCR منفی بدان معنی است که فرد به ویروس مبتلا نمی باشد.
- با انجام دو آزمایش PCR منفی که به فاصله 24 ساعت از هم انجام شده باشند، فرد ناقل نمی باشد، به این معنی که فرد یا هرگز آلوده نشده است یا (اگر قبلاً آلوده شده باشد) دیگر ناقل نیست.
- اگر آزمایش ایمونوگلوبولین منفی باشد، نشان می دهد فرد اخیراً در معرض ویروس COVID-19 قرار نگرفته است.
- اگر فقط IgM مثبت باشد، فرد احتمالاً در مرحله اولیه عفونت ویروسی است.
- اگر IgM و IgG مثبت باشند، فرد احتمالاً در مرحله میانی عفونت است.
- اگر فرد فقط از نظر IgG مثبت باشد، فرد در آخرین مرحله بیماری قرار دارد و یا قبلا مبتلا شده و بهبود یافته است.
در بیشتر موارد، جدا از نتایج آزمایش ایمونوگلوبولین، آزمایش ژنوم ویروسی برای تأیید وضعیت عفونت باید انجام شود.
منبع:
https://www.medicinenet.com/how_do_the_covid-19_coronavirus_tests_work/article.htm